Pytanie Czytelnika:
Interesuje mnie jak i czy w ogóle Kościół Katolicki
wypowiada się na tematy związane z kosmosem i jego wpływem na przyrodę,
człowieka, naszą planetę?
wypowiada się na tematy związane z kosmosem i jego wpływem na przyrodę,
człowieka, naszą planetę?
Rok 2009 był Światowym Rokiem Astronomii. Z tego powodu Papież Benedykt XVI zabierał głos w tej sprawie. Warto tutaj przytoczyć pewne myśli, które dowodzą, że zajmowanie się badaniem wpływu kosmosu na przyrodę oraz wiara nie kolidują ze sobą, a wręcz mogą się uzupełniać, tworzyć nową wartość, mogą służyć odkrywaniu i wielbieniu Boga w Jego dziełach.
Papież Benedykt XVI, podkreśla, że: „Myśl chrześcijańska przyrównuje kosmos do „księgi”, uznając go za dzieło jednego Autora (Boga dop. zp)”. Według tej księgi „podstawowym i uniwersalnym prawem rządzącym światem jest Boska miłość, wcielona w Chrystusa. Należy to rozumieć nie w sensie poetyckim, ale dosłownym. Oznacza to, że gwiazdami planetami całym wszechświatem nie rządzi ślepa siła, że nie są one posłuszne wyłącznie dynamikom materii.”
Papież także stwierdził, że astronomia nieodmiennie pozostawała w centrum zainteresowania ludzi Kościoła: „Wśród moich szacownych poprzedników było wielu miłośników tej nauki”.
Dodajmy, że Watykańskie Obserwatorium Astronomiczne założono w 1578 roku. To właśnie obserwatorzy nieba skupieni wokół Kościoła przeprowadzali reformę kalendarza obowiązującego do dzisiaj. Z jeszcze innego powodu astronomia bardzo przyciąga uwagę Kościoła.
Kalendarz świąt religijnych nakłada się na cykl lunarny (księżycowy) i solarny (słoneczny). Dodajmy, że z takim cyklem bardzo związany jest też rytm prac na polach i w ogrodach.
Wielkanoc jest zawsze wyznaczona po pierwszej wiosennej (zaś wiosna zaczyna się według cyklu solarnego z dniem i równonocy wiosennej) oraz pełni księżyca (cykl lunarny). Z kolei „czas świąt Bożego Narodzenia ma związek z zimowym przesileniem, kiedy to dni na półkuli północnej zaczynają stawać się dłuższe”. Astronomia wniosła również wielki wkład do architektury. ”Dawne katedry są najprawdziwszymi przedstawieniami kosmosu. Ich orientacja odzwierciedla strony świata, zegar słoneczny wskazywał kolejne godziny dnia…. Przypomina to o funkcji astronomii w wyznaczaniu godzin modlitwy „.
Spojrzenie w górę, w kosmos pozwala człowiekowi także umieścić się we właściwej perspektywie wobec Boga, uznać swą małość i stanąć w postawie zachwytu zdumienia dla Stwórcy. To może prowadzić ku postawie uwielbieniu, czego przykładem są Trzej Królowie, także nazywani astrologami, magami. To też sprawia, że Kościół traktuje obserwację wszechświata jako jedną z dróg prowadzących do stawania w postawie czci wobec Stwórcy.
Benedykt XVI tak to ujął: „Jeżeli niebiosa „opowiadają o chwale Boga”, jak mówi psalm, także i prawa natury stanowią istotny bodziec do pełnego wdzięczności kontemplowania dzieł Pana (…). Tajemnica zbawienia ma wymiar nie tylko historyczny ale także kosmiczny. Chrystus jest słońcem łaski, które swoim blaskiem przemienia i rozpala oczekujący wszechświat. Nie należy zatem ubóstwiać elementów kosmicznych, gdyż we wszystkim i nad wszystkim istnieje osobista wola, Duch Boga, który w Chrystusie objawił się jako Miłość”.
Zbigniew Przybylak
Odpowiedź była opublikowana w Ekologicznym Poradniku Księżycowym 2011.