Ekologiczne metody zwalczania chorób grzybowych przy uprawie sałaty (i nie tylko) przede wszystkim opierają się na profilaktyce. W momencie zaatakowanie wszystkich roślin danego gatunku, ekologiczne zwalczanie może tylko i wyłącznie zmniejszyć straty w danym plonie.
Najczęstsze choroby atakujące sałatę to choroby grzybowe. Mączniaki rzekome, mączniaki prawdziwe i szara pleśń, atakują zarówno roślinę uprawianą w gruncie jak i pod osłonami. U mączniaków prawdziwych biały nalot widoczny jest zarówno na dolnej jak i na górnej części blaszki liściowej.
U mączniaków rzekomych na górnej blaszce liściowej obserwujemy oliwkowożółte plamy a na dolnej lekki szary nalot z zarodnikami grzyba. Szara pleśń objawia się obecnością aksamitnych plam i szarego nalotu zwłaszcza na dolnych liściach
>> Kiedy siać sałatę? Jakie sąsiedztwo jest korzystne? Jak wykorzystać sałatę w kuchni? Przeczytasz w tekście Ekologiczna uprawa sałaty w serwisie biokurier.pl
Dobór odmian do ekologicznej uprawy sałaty
Przede wszystkim dobrze jest uprawiać odmiany odporne czy też mało podatne na mączniaki czy szarą pleśń. Żyzne, przewiewne i odkażone podłoże może uchronić nas od zawleczenia na naszą plantację zarodników grzybów. Warto pamiętać o odpowiedniej odległości pomiędzy roślinami. Kiedy jest ona za mała przerywajmy sałatę. Zbyt duże zagęszczenie roślin zwiększa wilgotność, a to sprzyja rozwojowi chorób, zwłaszcza szarej pleśni. Jeżeli obserwujemy objawy mączniaków na danym okazie sałaty czy też na innej roślinie, skuteczne okazuje się usunięcie i spalenie chorej rośliny. Dzięki temu nie dopuszczamy do zaatakowania innych roślin przez patogen.
W ekologicznej ochronie roślin dopuszczone są gotowe biologiczne środki. Przykładem może być Polyversum WP, który w swoim składzie zawiera oospory grzyba Pythium oligandrum. Nie tylko wzmacnia roślinę, ale i pobudza ją do lepszego wzrostu.
Aktualny wykaz środków dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologiczny możemy znaleźć na https://www.ior.poznan.pl
Oprysk ze skrzypu polnego
Biologiczne opryski można wykonać także samemu, np. wykorzystując skrzyp polny. Wywar ze skrzypu polnego jest bardzo prosty w wykonaniu. Potrzebujemy 100g ususzonego ziela, który zalewamy 10l wody. Taką mieszaniny odstawiamy na 24 godziny, po tym czasie gotujemy 30 min. Całość przecedzamy. Oprysk stosujemy w rozcieńczeniu 1:4 i opryskujemy glebę kilkukrotnie co 2-3 tygodnie. Taki preparat można przechowywać prze kilka tygodni, w zamkniętych pojemnikach (szklanych lub plastikowych).
Skrzyp polny zawiera krzem, dzięki niemu nie tylko walczymy z chorobą, ale także wzmacniamy roślinę. Podobny wywar można wykonać z pokrzywy zwyczajnej czy łupin cebuli.
Jak poradzić sobie ze ślimakami?
Bardzo popularnym szkodnikami w uprawie sałaty są ślimaki. Przedostają się one do wnętrza główek sałaty i wyjadają je, przy tym pozostawiając odchody na liściach. Niestety ślimaki żerują nocą, co utrudnia nam możliwość ich bezpośredniego spotkania. Jeżeli nasza plantacja nie jest duża tak samo jak i ilość szkodników to najlepiej sprawdza się ręczne zbieranie ślimaków i usuwanie ich z plantacji.
Jeśli jednak fizycznie nie jesteśmy w stanie tego zrobić warto przygotować pułapki dla ślimaków. Wykopujemy dół w ziemi i ustawiamy w nim naczynie wypełnione piwem. Zapach chmielu przywabia ślimaki, które wchodzą do pojemnika i topią się. Warto pamiętać o tym, ze ślimaki nie lubią zapachu nasturcji czy bodziszków. Te długo kwitnące rośliny umieszczone pomiędzy plantacją sałaty mogą bardzo nam pomóc w walce ze ślimakami.
>> Więcej informacji o zwalczaniu ślimaków znajdziesz w tekście Ślimaki – jak zwalczać niechcianych gości?
Mszyce w sałacie – co pomoże?
Równie niebezpiecznie są mszyce (mszyca ziemniaczano-smugowa i brzoskwiniowo-ziemniaczana), powodują deformacje liści, a także są wektorem choroby jaką jest mozaika sałaty (wirus). Zadbajmy o odpowiednią odległość miedzy roślinami, zmniejszy to możliwość wystąpienia szkodnika. Zadbajmy o usuwanie chwastów, które mogą być pośrednimi żywicielami dla mszycy. Mszyce nie lubią towarzystwa takich warzyw jak cebuli, czosnku i rzodkiewki.
Istnieje możliwość przygotowania naturalnych oprysków np.: z cebuli, czosnku czy pokrzywy.
Gnojówka z pokrzywy
Do wykonania gnojówki z pokrzywy potrzebujemy, 1kg zebranych przed kwitnieniem liści pokrzywy. Zalewamy je 10l wody i pozostawiamy na 2-3 tygodnie. Do momentu aż roztwór stanie się klarowny. Dobrze regularnie mieszać roztwór podczas procesu fermentacji. Gnojówkę z pokrzywy przed zastosowaniem należy rozcieńczyć mieszając 0,5 gnojówki z 10 l wody.
Pamiętaj o płodozmianie
Ogromnie ważne w ekologicznej ochronie przed chorobami i szkodnikami jest utrzymanie prawidłowego płodozmianu. Gdyż to on wpływa na presje agrofagów. Dość duże znaczenie w spełniają także naturalni wrogowie. Owady z rodziny biedronkowatych to naturalni wrogie mszyc. Są naturalną maszyną do usuwania niechcianych mszyc z plantacji.
