Pytanie Czytelnika:
W różnych reklamach cały czas preferuje się wyłącznie wojenną taktykę w ochronie roślin. Mówi się tylko o walce ze szkodnikami, zabijaniu szkodników. Podobne nazewnictwo obowiązuje przy chwastach oraz różnych chorobach. Czy nie jest to przypadkiem świadome fałszowanie naszego obrazu przyrody, mające na celu zachętę do kupowania jak największej ilości różnych preparatów? Czy takim zabiegiem nie manipuluje się nami, wyzwala niepotrzebną agresję, zamiast miłości, szacunku wobec natury? Moim zdaniem na pewno kłóci się to z ekologicznym, franciszkańskim spojrzeniem na ogród, uprawę roślin ale także nawet różne owady, rośliny uznawane przez człowieka za szkodniki albo chwasty. Co Pan o tym sądzi?
Bez nastawienia wojennego
Bardzo mile zaskoczyło mnie Pana pytanie, również bardzo ucieszyło bo ostatnio nawet w środowisku ogrodników ekologicznych rzadko mówi się o tych sprawach. A przecież to właśnie wydaje się najbardziej istotne, kluczowe w ekologicznej uprawie. Jeśli w niej poddamy się wojennemu myśleniu znanemu z ogrodnictwa stosującego chemię i przemysłowe metody uprawy, widzącemu w przyrodzie, naturze głównie obiekt, z którym człowiek powinien walczyć by go sobie podporządkować, by nim dowolnie manipulować, dowolnie sterować, to wtedy będziemy na złej drodze i wpadniemy w taką samą pułapkę wojennej strategii walki z przyrodą jak ogrodnictwo chemiczne. Z czasem też, choć w mniejszym stopniu, naruszymy znacznie równowagę w przyrodzie, bo rożne chemiczne preparaty zastąpimy tylko tzw. ekologicznymi lub naturalnymi mniej szkodliwymi dla środowiska.
W ekologicznym ogrodzie tak naprawdę powinno być jeszcze inaczej…
Tutaj trzeba zupełnie nowego myślenia, innego podejścia. Dla swego dobra trzeba się wyrzec pewnych rzeczy. Trzeba najpierw spojrzeć innymi oczami na ogród. I muszą to być oczy Stwórcy, oczy św. Franciszka, oczy człowieka widzącego we wszystkim co nas otacza celowość. Nic co wyrasta albo żyje, pojawia się w ogrodzie nie jest zbędne. Wszystko do czegoś jest potrzebne. Jeśli coś pojawia się w nadmiarze to tylko w celu przywrócenia równowagi, harmonii w ogrodzie, naruszonej wcześniej działalnością człowieka albo samej natury np. wskutek ulewy. Rolą człowieka jest zrozumieć to, i tak skorygować swe działania, by skutki zakłócenia zminimalizować i w sposób maksymalny przywrócić równowagę. Przy czym zawsze wybrać powinniśmy takie działania, które jak najbardziej naśladują naturę. Oczywiście konieczna do tego jest znajomość sztuki ogrodniczej, bo z pewnych zabiegów uprawowych, pielęgnacyjnych, ochronnych w tym oprysków nie można zrezygnować.
Najważniejsze zdrowe plony
Pozostawienie wszystkiego samej naturze jest takim samym błędem jak najściślejsze jej sobie podporządkowanie. Maksymalna efektywność, maksymalna wysokość plonów, zysk nie mogą być pierwszy celem ogrodnika. Ważniejsze jest uzyskiwanie zdrowych plonów na optymalnym poziomie wynikającym z urodzajności gleby i możliwości rośliny.
Połącz tradycję z ekologią
W poszukiwaniu jak najbardziej prostych i naturalnych metod pracy w ogrodzie bardzo pomaga odwołanie się do zdrowej tradycji. Połączenie tradycji z ekologią w ogrodzie, jest najpewniejszą drogą do sukcesu ogrodnika, do uzyskania zdrowych dobrych plonów i pozbycia się problemu chorób i szkodników. Pamiętajmy bowiem, że jeszcze około 100 lat temu w ogrodniczych poradnikach rzadko kto wymieniał liczne preparaty czy metody walki z chorobami. Raczej skupiano się na samej pracy, sztuce ogrodniczej. A to oznacza, że stosując dawne bardziej proste metody i zasady uprawy, dawne tradycyjne odmiany roślin, unikniemy wielu współczesnych plag i problemów. Tym samym działać będziemy bardziej po franciszkańsku i przy okazji wyrwiemy się z pułapki ciągłej walki z chorobami i szkodnikami, w którą wpadło już dawno ogrodnictwo konwencjonalne i niestety wpada także coraz bardziej współczesne coraz bardziej intensywne, ogrodnictwo ekologiczne.
Tradycyjny Ogród Ekologiczny
Szerzej te tematy omawiam w cyklu poradników „Tradycyjny Ogród Ekologiczny”, z których ukazały się cztery tomy w naszym wydawnictwie. Tam znaleźć można wiele praktycznych sprawdzonych sposobów jak tradycyjnie i ekologicznie uprawiać ogród oraz zapobiegać występowaniu i szkodom ze strony chorób i szkodników.
Zbigniew Przybylak
Ekologiczny Poradnik Księżycowy 2012