Kalendarz fenologiczny – co to jest kalendarz fonologiczny i jak można go wykorzystać w ogrodzie?
Kalendarz fenologiczny i kalendarz termiczny
Wielu ogrodników posługuje się kalendarzem fenologicznym, czyli kalendarzem polegającym na obserwacji przyrody i na tej podstawie określaniem pór roku. Takich ogrodniczych pór roku jest aż dziesięć, po trzy dla wiosny, lata oraz jesieni i jedna dla zimy. Taki kalendarz jest pomocy dlatego, że często ciężko jest określić konkretne daty dla występowania pewnych okresów o określonej temperaturze. Dlatego jako dopełnienie kalendarza fenologicznego powstał też kalendarz termiczny. Jeden z podziałów stworzony przez Eugeniusza Romera zakłada występowanie w Polsce 6 pór roku: zimy, przedwiośnia, wiosny, lata, jesieni, przedzimy i zimy.
Kiedy zaczyna się wiosna?
O przedwiośniu, pierwszej porze roku zgodnie z kalendarzem fenologicznym, można mówić gdy zaczynają kwitnąć przebiśniegi i całkowicie rozkwita podbiał pospolity. Drugą porę roku wczesną wiosnę wyznacza początek kwitnienia wierzby, a także rozkwit mniszka pospolitego oraz wypuszczanie nowych pędów przez modrzew europejski – to najczęściej koniec marca. Pełnia wiosny przypada do początek maja, kiedy to kwitną jabłonie, popularne lilaki pospolite, czyli bzy oraz świerki pospolite dostają nowe igły.
Kiedy zaczyna się lato?
W fenologicznym kalendarzu pór roku w czerwcu zazwyczaj rozpoczyna się wczesne lato – czwartą porę roku, którą wyznacza początek kwitnienia biało-żółtych baldachów czarnego bzu. Potwierdzeniem tego faktu jest kwitnienie prawie w tym samym czasie robinii akacjowej, popularnej akacji. Pora roku określana jako pełnia lata przypada w lipcu. Jej początkiem jest zakwitanie lipy drobnolistnej, potwierdza tę porę roku późniejsze o 2-4 dni zakwitanie lipy szerokolistnej. Późne lato, tak określa się szóstą przyrodniczą porę roku, wyznacza początek koszenia owsa oraz całkowite rozkwitnięcie lipy drobnolistnej. W Polsce ma to miejsce w pierwszej dekadzie sierpnia.
Kiedy zaczyna się jesień?
Wczesna jesień, to kolejna pora roku w fenologicznym kalendarzu, zaczynająca się kwitnieniem wrzosu oraz rozkwitnięciem zimowitu jesiennego. Pełnia jesieni, ósma pora roku, natomiast wyznaczona jest dojrzewaniem owoców kasztanowca, a także przebarwianiem się liści buka i kasztanowca oraz terminem wysiewu ozimych odmian żyta. Późna jesień rozpoczyna się wraz z opadaniem liści brzozy i kasztanowca i winobraniem.
Kiedy zaczyna się zima?
Dziesiąta pora roku w kalendarzu fenologicznym to zima. Pojawia się, gdy średnia temperatura powietrza spada poniżej 2,5 stopnia Celsjusza. Zakończone zostały prace polowe, a na ziemi często pojawia się pokrywa śnieżna – to najczęściej druga połowa listopada.