Uprawa pora metodami ekologicznymi jest stosunkowo łatwa niemniej jednak mogą wystąpić problemy ze szkodnikami i chorobami. Najczęściej występujące choroby na porze to: rdza pora, różowa zgnilizna korzeni, biała zgnilizna korzeni i alternarioza.
Rdza
Sprawcą rdzy jest Puccinia porri jest to choroba grzybowa, której rozwojowi sprzyja wysoka wilgotność, a proces rozprzestrzeniania się jest bardzo szybki. Objawy widoczne na roślinie są najczęściej w maju lub czerwcu, w postaci małych żółtych, pomarańczowych plam, wewnątrz nich znajdują się zarodniki grzyba. Pod koniec okresu wegetacji pojawiają się czarne skupiska plam są to zarodniki przetrwalnikowe. Po pewnym czasie liście pora żółkną i zamierają.
Alternarioza
należy do chorób, które na początku trudno jest zdiagnozować. Choroba pojawia się na roślinie w połowie lata. Bardzo często alternarioza pojawia się na roślinie gdzie występuje już inna choroba (objaw wtórny), rozwojowi sprzyja wilgotna pogoda. Objawy to białe okrągłe plamy, które z czasem stają się brązowofioletowe, późnej brunatnoczarne
z aksamitnym nalotem grzybni. Dochodzi do zamierania liści i pękania wzdłuż nerwu głównego.
Przeczytaj więcej na temat: ekologiczna uprawa pora
Biała zgnilizna
pora to choroba grzybowa (sprawca Sclerotium cepivorum). W momencie zainfekowania rośliny, na piętce pora pojawia się biała grzybnia ze sklerocjami. Bardzo często zainfekowany materiał rozmnożeniowy oraz gleba są przyczyną choroby, podobnie jest przy różowej zgniliźnie korzeni (Purenochaeta terrestris). Wtedy korzenie przebarwiają się na różowo i roślina często zamiera.
Najpopularniejsze szkodniki pora
to śmietka cebulanka, wciornastek tytoniowiec oraz miniarka porówka.
Śmietka cebulanka jest to niewielka muchówka, której stadium niebezpiecznym dla rośliny są beznożne kremowe larwy. Szkodniki uszkadzają korzenie, gdyż wgryzają się w piętkę. Liście pora żółkną i cała roślina zamiera. Wciornastek tytoniowiec jest to szkodnik, który występuje na porach niezależnie od pogody i regionu. Dorosłe owady i larwy wysysają sok z rośliny zarówno z korzeni jak i z liści. Dochodzi do odbarwienia całej rośliny, bardzo często obserwujemy także deformację z czasem roślina zamiera. Miniarka porówka jest to muchówka, która posiada dwa pokolenia. Samice żerują na liściach, tworząc charakterystyczne białe punkty ułożone wzdłuż liścia. W tych miejscach składane są mlecznobiałe podłużne jaja. Larwy, które wylegają się z jaja żerują na zgrubiałej części pora, wygryzając wąskie tunele (miny). Roślina ulega deformacji a jakość handlowa pora znacząco spada.
Uprawa pora. Ekologiczne metody zwalczania chorób i szkodników
Niezwykle istotne w ekologicznej ochronie przed chorobami oraz szkodnikami jest utrzymanie odpowiedniego zmianowania (minimum 4 letnia przerwa w uprawie warzyw cebulowych na tym samym polu). Dzięki temu dochodzi do wzrostu żyzności gleby, oraz zmniejszamy ryzyko wystąpienia na naszej plantacji chorób na które podatny jest por. Nieodpowiedni dobór przedplonu prowadzi do nagromadzenia się szkodników oraz chorób i utrudnia to skuteczną walkę z patogenem.
Zachowanie sterylnych warunków, podczas całej uprawy, dokładne usuwanie resztek pożniwnych, zmniejsza możliwość wystąpienia na plantacji zarodników grzybów i jaj szkodników. Dokładne i regularne odchwaszczanie likwiduje żywicieli pośrednich dla patogenów. Na rynku znanych jest wiele odmian, które są mniej podatne np.: na wciornastki czy alternariozę pora. Materiał rozmnożeniowy powinien pochodzić ze sprawdzonego, źródła który jest zdrowy i plenny. Jeśli istnieje duże ryzyko wystąpienia na naszej plantacji chorób czy szkodników warto zainwestować właśnie w taką odmianę. Prawidłowy dobór miejsca pod uprawę pora, może ochronić roślinę przed pojawieniem się np.: rdzy pora (zarodniki rozprzestrzeniają się przez wiatr, a por woli miejsca zacienione i bez przeciągów, nie zapominajmy o tym). Odpowiednie i dokładne zabiegi agrotechniczne użyźniają glebę, uodparniają rośliny, dzięki temu profilaktycznie dbamy o naszą plantację.
Podczas całego okresu wegetacji należy regularnie lustrować plantację, wykrycie choroby w pierwszym stadium i usunięcie zainfekowanej rośliny może uchronić nas przed rozprzestrzenieniem się jej na inne warzywa. W ekologicznej ochronie przed szkodnikami i chorobami wykorzystuje się napary, wyciągi i gnojówki z roślin.
Istnieje możliwość zastosowania również gotowych środków dopuszczonych do ekologicznie uprawy. Ich wykaz można znaleźć na: https://www.ior.poznan.pl/19,wykaz-sor-w-rolnictwie-ekologicznym.html?tresc=42
Napar z wrotyczu pospolitego
Do naparu potrzebujemy 300g świeżego ziela lub 30g suszonego, całość zalewamy 10 litrami wrzącej wody. Pozostawiamy do ostygnięcia na 20-30 min. Naparem podlewamy plantację
w proporcji 1:2. Ważne aby na bieżąco wykonywać i wykorzystywać całą mieszaninę. Ekologiczny napar, przydatny jest do zwalczania wciornastek.
