Kiedy przycinać drzewka owocowe? Poradnik dla ogrodników

Przycinanie drzew owocowych to jeden z najważniejszych zabiegów agrotechnicznych, który wpływa na plonowanie, zdrowie roślin oraz ogólny wygląd ogrodu. Poniżej przedstawimy ogólne informacje na temat przycinania, narzędzi, które warto mieć pod ręką, oraz zestawienie najpopularniejszych drzew owocowych z zakresami terminowymi, kiedy najlepiej je przycinać.

Przycinanie drzew owocowych wymaga odpowiedniej wiedzy i umiejętności. Oto kluczowe zasady, o których warto pamiętać:

• Gatunek drzewa owocowego: Każde drzewo ma swoje specyficzne potrzeby przycinania, zależne od jego gatunku i odmiany.
• Pora roku: Najlepszym czasem na przycinanie drzew owocowych jest wczesna wiosna lub późna jesień, ale są wyjątki.
• Bezpieczeństwo: Używaj odpowiednich narzędzi i zachowuj ostrożność, aby uniknąć kontuzji.
• Stan zdrowia roślin: Zawsze przycinaj zdrowe gałęzie, a chore lub uschnięte powinny zostać usunięte.
• Styl przycinania: Przycinanie może przyjmować różne formy, od formowania korony po redukcję.

Jakie narzędzia są potrzebne do przycinania drzew owocowych?

Przycinanie drzew owocowych wymaga odpowiednich narzędzi, które pomogą nam skutecznie i bezpiecznie wykonać ten zabieg.

Oto niektóre z nich:

• Sekator: Podstawowe narzędzie do przycinania drobniejszych gałęzi.
• Nożyce do żywopłotów: Używane do przycinania większych gałęzi oraz do formowania korony.
• Piła ręczna lub piła motorowa: Przydatna do usuwania grubszych gałęzi.
• Rękawice ogrodnicze: Chronią dłonie przed skaleczeniami i zranieniami, zapewniając komfort pracy.
• Taczka: Do zbierania ściętych gałęzi, odpadów i ich wywożenia.
• Woda utleniona lub środek grzybobójczy: Przydatne do dezynfekcji narzędzi, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.

Zestawienie najpopularniejszych drzew owocowych i terminy przycinania

 Poniżej przedstawiamy zestawienie dziesięciu najpopularniejszych drzew owocowych oraz zalecane terminy ich przycinania:

Kiedy przycinać drzewa owocowe — jabłoń:

Przycinanie jabłoni to ważny element pielęgnacji, który wpływa na zdrowie drzewa oraz jakość owoców. Oto kilka wskazówek dotyczących najlepszego czasu na przycinanie jabłoni:

• Wczesna wiosna: Najlepszym czasem na przycinanie jabłoni jest wczesna wiosna, zanim zacznie się wegetacja, zazwyczaj w marcu lub na początku kwietnia. W tym okresie drzewa są jeszcze w stanie spoczynku, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia gałęzi i chorób.
• Bez mrozu: Ważne, aby przycinanie odbywało się w czasie, gdy temperatura nie spada poniżej zera, aby zminimalizować ryzyko przemarznięcia cięć.
• Po owocowaniu: W niektórych przypadkach, po zakończeniu owocowania latem, można również dokonać lekkiego przycinania. Usunięcie przekwitłych kwiatów oraz uszkodzonych lub chorych gałęzi poprawi ogólny stan drzewa.
• Co roku: Regularne przycinanie jabłoni co roku pomoże utrzymać ich prawidłowy kształt oraz zdrowie. Zwykle zaleca się usunięcie martwych, chorych lub krzyżujących się gałęzi oraz takich, które rosną zbyt gęsto.
• Uwagi: Jabłoń należy przycinać, aby zapewnić lepszą wentylację i dostęp światła do wnętrza korony. Pamiętaj, że różne odmiany jabłoni mogą mieć nieco odmienne wymagania, dlatego warto zapoznać się ze specyfiką swojej odmiany.

Kiedy przycinać drzewa owocowe — grusza:

Przycinanie grusz jest kluczowym zabiegiem pielęgnacyjnym, który wpływa na zdrowie i plonowanie tych drzew. Oto kilka wskazówek dotyczących najlepszego czasu na przycinanie gruszy:

• Przełom zimy i wiosny: Najlepszym czasem na przycinanie grusz jest przełom zimy i wiosny, kiedy rośliny są w stanie spoczynku, zazwyczaj od stycznia do marca. Warto jednak unikać przycinania w okresach, gdy gleba jest zamarznięta lub pokryta śniegiem, aby nie uszkodzić drzew.
• Letnie przycinanie gruszy: Można również przeprowadzać przycinanie w późniejszym okresie, w okresie letnim, aby usunąć nadmiar pędów i poprawić dostęp światła do wewnętrznych części korony drzewa. Przycinanie latem zazwyczaj wykonuje się od czerwca do sierpnia.
• Uwagi: Pamiętaj, że przycinając grusze, należy stosować się do zasad przycinania, takich jak usuwanie uszkodzonych lub chorych gałęzi oraz kształtowanie korony, aby poprawić jej wentylację i nasłonecznienie, co z kolei wpłynie na lepsze plonowanie i zdrowie drzewa.

Kiedy przycinać drzewa owocowe — wiśnia:

Przycinanie drzew owocowych, w tym wiśni, jest kluczowym zabiegiem agrotechnicznym, który wpływa na ich zdrowie i wydajność owocowania. Oto kilka wskazówek dotyczących najlepszego czasu na przycinanie wiśni:

• Najlepszy czas na przycinanie: Optymalnym momentem na przycinanie wiśni jest początek marca. W tym okresie drzewa wchodzą w fazę wzrostu, co sprzyja regeneracji po cięciu.
• Cięcia przypominające: Wiśnie dobrze znoszą cięcia przypominające, które warto wykonywać również latem, po zakończeniu zbioru owoców. Najlepszym terminem na takie cięcia jest przełom lipca i sierpnia.
• Warunki atmosferyczne: Przycinanie powinno odbywać się w dni bezdeszczowe, co minimalizuje ryzyko infekcji grzybiczych, które mogą pojawić się w wyniku kontaktu cięć z wilgocią.
• Pielęgnacja po cięciu: Po przycięciu warto zabezpieczyć rany, smarując je maścią ogrodniczą z dodatkiem miedzianu. To działanie pomoże w zabezpieczeniu drzew przed chorobami i wspomoże ich regenerację.
• Uwagi: Zachowanie tych wskazówek pozwoli na zdrowy rozwój wiśni i obfite plony w przyszłości.

Kiedy przycinać drzewa owocowe — czereśnia:

Przycinanie drzew owocowych, w tym czereśni, jest kluczowym elementem pielęgnacji, który ma na celu poprawę plonów oraz zdrowia rośliny. Oto kilka wskazówek dotyczących najlepszego czasu na przycinanie czereśni:

• Wiosenne przycinanie: Jeśli posadziłeś czereśnię jesienią, pierwszą przycinkę należy wykonać wiosną, najlepiej w słoneczny dzień. W tym czasie pąki nie są jeszcze w pełni rozwinięte, więc przerzedzanie drzewa nie wpłynie negatywnie na przyszłe kwitnienie.
• Po owocowaniu: Drugim, korzystnym momentem na cięcie czereśni jest okres letni, pomiędzy drugą połową lipca a początkiem sierpnia. Czereśnie dobrze reagują na cięcie w tym czasie, a eliminacja gałęzi, które nie owocowały, osłabionych, chorych lub suchych, pomoże drzewu zachować zdrowie na zimę.
• Dla nowo posadzonych drzew: Zaczynamy od przycięcia głównego przewodnika na wysokości 90–100 cm. Boczne pędy skracamy do 50–60 cm, aby uniknąć problemów z przemarznięciem i niemożności owocowania.
• Uwagi: Pamiętaj o używaniu ostrych narzędzi do przycinania i dezynfekowaniu ich, aby zminimalizować ryzyko przenoszenia chorób. Przy prawidłowym przycinaniu czereśni można uzyskać lepsze plony i zdrowe, silne drzewo.

Kiedy przycinać drzewa owocowe — śliwa:

Przycinanie śliw, które są drzewami pestkowymi, jest kluczowym elementem ich pielęgnacji. Oto szczegółowe informacje dotyczące terminów i zasad cięcia tych drzew:

• Terminy przycinania śliwy: Śliwę należy przycinać tuż po zakończeniu owocowania. Termin cięcia zależy od odmiany. Dla odmian średnio późnych i późnych, takich jak śliwa Węgierka czy śliwa President, najlepszym czasem na przycinanie jest wczesna wiosna (przełom marca i kwietnia). Odmiany, które dojrzewają wcześniej, takie jak śliwa Herman czy śliwa Opal, należy przycinać latem, w lipcu i sierpniu.
• Minimalizacja ryzyka chorób: W przypadku wiosennego cięcia śliwy, istnieje większe ryzyko wystąpienia chorób. Aby je zminimalizować, należy wybierać ciepłe, bezdeszczowe dni, w które prognozowana jest ładna pogoda na kilka kolejnych dni.
• Zabezpieczenie ran: Po przycinaniu ważne jest odpowiednie zabezpieczenie miejsc cięcia śliwy, co również przyczynia się do mniejszego ryzyka wystąpienia zachorowań.
• Cięcie po posadzeniu: Pierwsze cięcie rośliny po posadzeniu jest zalecane, aby zwiększyć szanse na przyjęcie się sadzonki. Cięcie śliwy przeprowadza się wiosną, usuwając pędy rosnące pod kątem ostrym oraz skracając 3-4 najsilniejsze pędy o 2/3. Przewodnik skracamy o 40 cm nad najwyżej położoną gałęzią, usuwając także gałęzie poniżej 50 cm od gruntu.
• Cięcie formujące: Od posadzenia do około 3-4 lat, śliwy wymagają szczegółowych zabiegów formujących koronę. Najlepszym kształtem koron jest korona wrzecionowa, która przypomina stożek, z najdłuższymi gałęziami u dołu. Aby uzyskać ten kształt, należy przyginać boczne pędy, usuwając te rosnące pod ostrym kątem. Odpowiednia forma ułatwia doświetlenie oraz zbiór owoców.

W planowaniu prac ogrodniczych pomoże Ci Ekologiczny Poradnik Księżycowy

Kiedy przycinać drzewa owocowe — brzoskwinia:

Przycinanie brzoskwiń jest ważnym zabiegiem agrotechnicznym, który ma na celu nie tylko poprawę jakości plonów, ale także zdrowie drzewka. Wyróżniamy kilka głównych powodów, dla których warto przycinać brzoskwinie:

• Odmładzanie drzewka — jeśli posiadasz stare i zaniedbane drzewko, warto wykonać cięcie odmładzające, które wsparcie jego dalszy rozwój.
• Zagęszczenie korony — odpowiednie przycinanie pozwala uzyskać gęstszą koronę, co sprzyja lepszemu plonowaniu.
• Ukierunkowanie wzrostu pędów — poprzez cięcie możemy prowadzić pędy w pożądanym kierunku i uniknąć ich łamania.

Terminy przycinania brzoskwini

• Młode drzewka: W przypadku młodych brzoskwiń, zaleca się przycinanie na wiosnę, w okresie od marca do kwietnia. Optymalny moment to faza różowego pąka, kiedy na drzewku zaczynają być widoczne pąki kwiatowe.
• Starsze drzewka: Starsze brzoskwinie przycinamy latem, po zbiorze owoców. Pamiętajmy, że brzoskwinie owocują głównie na pędach jednorocznych, dlatego letnie cięcie jest kluczowe. Warto również wybierać słoneczne dni do cięcia, najlepiej, gdy wilgotność powietrza jest niska, co zmniejsza ryzyko chorób.

Jak przycinać brzoskwinie?

• Nowo posadzone drzewka: Jeśli sadziłeś brzoskwinie wiosną, przycinanie należy przeprowadzić natychmiast po posadzeniu. W przypadku drzew posadzonych jesienią cięcie powinno odbyć się pierwszej wiosny. Podczas tego cięcia usuwamy najsłabsze i przemarznięte gałęzie. Po pierwszym cięciu, drzewko brzoskwiniowe powinno mieć jednego przewodnika oraz 4 lub 5 pędów bocznych równomiernie rozłożonych wokół niego.
• Drzewka w drugim roku uprawy: W drugim roku po posadzeniu również wykonujemy cięcie. Brzoskwinia rozwinie główny przewodnik, który z reguły będzie znacznie dłuższy od pozostałych pędów – należy go przyciąć. Skracamy także inne pędy boczne, aby zachęcić drzewko do tworzenia nowych gałęzi. Warto jednak zostawić 2-3 pędy powyżej tych z zeszłego roku, natomiast starsze, dolne pędy boczne powinny być skrócone.
• Starsze drzewa: Ciąć brzoskwinie latem powinno się po zakończeniu owocowania. Należy ocenić boczne pędy i usunąć te, które nie wydały owoców. W następnych latach ważne będzie także odmłodzenie drzewa. Wiele młodych pędów występuje w górnej części korony, jak i w dolnej, jednak te niższe często nie owocują.

Kiedy przycinać drzewa owocowe — morela:

Przycinanie moreli to kluczowy element dbałości o zdrowie i kondycję tych drzew, a jego prawidłowe przeprowadzenie sprzyja lepszemu krzewieniu się i owocowaniu. Warto zatem poznać kilka podstawowych zasad, które pomogą w skutecznym formowaniu korony moreli.

• Cięcie po posadzeniu: Tuż po posadzeniu moreli, warto przystąpić do cięcia, co zwiększa jej szanse na dobre przyjęcie się w nowym miejscu. Zaleca się, aby pierwszą interwencję zrobić wiosną, zaraz po posadzeniu. W przypadku, gdy drzewko zostało posadzone jesienią, można odczekać do około kwietnia. W tym czasie skróć przewodnik i boczne pędy o około 50%. Dodatkowo wszystkie gałązki rosnące niżej niż 50 cm od ziemi, a także te najsłabsze i cienkie, należy całkowicie usunąć. Pozostaw jedynie około trzech najsilniejszych pędów bocznych.
• Cięcie w kolejnych latach: Cięcie wykonuje się w czasie nabrzmiewania pąków kwiatowych. W tym okresie skracamy około 90% pędów o połowę ich długości, co roku, co sprzyja lepszemu rozwojowi. Nie ma konieczności przycinania krótkich pędów, które można pozostawić. Warto również wycinać gałązki krzyżujące się, aby poprawić cyrkulację powietrza w koronie. Na początku czerwca zaleca się, aby odginać pędy boczne do poziomego układu. Można to zrobić przy pomocy sznurków i małych ciężarków, na przykład woreczków wypełnionych piaskiem, co sprzyja lepszemu owocowaniu.

Przy regularnym i odpowiednim przycinaniu moreli, drzewo będzie zdrowe, a plony obfite.

Kiedy przycinać orzech włoski:

Przycinanie orzecha włoskiego jest kluczowe dla jego zdrowia i estetyki. Dzięki odpowiedniemu zabiegowi można poprawić kondycję drzewa, nadając koronie ładny, bujny kształt. Optymalny czas na przycinanie to ciepły, bezdeszczowy dzień.

• Termin przycięcia: Idealnie jest poczekać, aż drzewo przestanie wydzielać duże ilości soku, co sprzyja szybszemu gojeniu ran i zmniejsza ryzyko rozwoju grzybów. Najlepiej wykonywać cięcie w okresie letnim, pomiędzy czerwcem a sierpniem, w dni pogodnie – deszcz mógłby zmyć stosowane środki ochrony roślin. W przypadku mocno przerośniętych drzew możliwe jest wcześniejsze cięcie, nawet w marcu. Warto jednak dokładnie obserwować drzewo i upewnić się, że sok nie wycieka z ciętych gałęzi, jako że to może prowadzić do osłabienia lub obumarcia drzewa.
• Jak przycinać orzecha włoskiego: Sposób cięcia orzecha włoskiego zależy od wieku drzewa. Młode, nowo posadzone orzechy wymagają starannego formowania. Zaleca się przycinanie rocznych drzewek na wysokość około 150 cm, przy tym boczne gałęzie powinny mieć około 80 cm długości. W przypadku niskich drzewek wystarczy skrócić tylko gałęzie boczne, aby umożliwić wzrost nowych. Starsze, co najmniej pięcioletnie orzechy wymagają tzw. cięcia formującego. Gałęzie tych drzew mają tendencję do rośnięcia ku górze, co ogranicza możliwość zawiązywania pąków. Dlatego warto je przycinać tak, aby skłonić je do wzrostu w poziomie.

Podsumowanie

Przycinanie drzew owocowych to nie tylko estetyka, ale przede wszystkim dbałość o stan zdrowia roślin i ich plonowanie. Wybór odpowiednich terminów oraz narzędzi jest kluczowy dla skutecznego przeprowadzenia tego zabiegu. Pamiętaj, aby dostosować technikę przycinania do konkretnego gatunku oraz stanu zdrowia drzewka, a także korzystać z odpowiednich narzędzi, aby prace przebiegały sprawnie i bezproblemowo. Tylko wtedy będziesz się cieszyć zdrowymi drzewami owocowymi pełnymi pysznych owoców