Niedawno otrzymałem małą działkę. Dużo zaś słyszałem, że w ekologicznym i bliskim naturze ogrodzie bardzo dużą uwagę przywiązuje się do określonego sąsiedztwa roślin. W kilku wydawnictwach spotkałem się z twierdzeniami, że niektóre rośliny warto sadzić obok siebie, innych zaś nie bo wtedy gorzej rosną. Proszę o podanie zaleceń dotyczących uprawy najważniejszych roślin warzywnych?
Pytanie Czytelnika: Stanisław L. Rudna
O tym, że rośliny na siebie dosyć silnie oddziałują wiadomo od setek lat. Od kilkudziesięciu lat zaczęto te związki badać naukowo. Jednak mimo wielu doświadczeń rozszyfrowanie tej tajemnicy przyrody nie jest łatwe. Powodów jest kilka.
Po pierwsze zbyt wiele jest czynników, które wpływają na wzajemne oddziaływania roślin od wielkości poszczególnych gatunków roślin, różnych substancji wydzielanych przez ich liście, korzenie po rodzaj gleby, jakość i ilość nawożenia, zagęszczenie, warunki atmosferyczne.
Dlatego zapewne wyniki obserwacji różnych badaczy nie są zawsze jednoznaczne. W wydawnictwach można więc spotkać nieco różne zalecenia. Nie ulega jednak żadnej wątpliwości, że sianie różnorodnych roślin w bliskości siebie jest czymś bardziej naturalnym, niż plantacja monokulturowa.
 |
| Marchew lubi sąsiedztwo cebuli |
Marchew razem z cebulą
Najbardziej znanym wręcz klasycznym przykładem korzystnego oddziaływania jest współrzędna uprawa marchwi i cebuli. Zapach cebuli odstrasza szkodnika marchwi, atakującego korzenie połyśnicę marchwiankę, a zapach marchwi odpędza szkodnika cebuli – śmietkę cebulankę.
Uważa się, że korzystnym sąsiedztwem dla marchwi są też sałaty (z powodzeniem więc można je wykorzystywać jako wyznaczniki rzędów), por, fasola, groch, szczypiorek, koperek, skorzonera, rzodkiewka. Z kolei niekorzystne sąsiedztwo to kapustne, ziemniaki i buraczki. Cebula, oprócz marchwi lubi koło siebie kapustne, koper, ogórki, pora, buraki, sałatę, pietruszkę, rzodkiewkę. Sama źle wpływa na fasolę i groch.
Na stonkę ziemniaczaną: chrzan i…
Pojedyncze rośliny konopi i chrzanu na obrzeżach pól ziemniaczanych odpędzają stonkę. (Niestety dzisiaj uprawa konopi jest zabroniona ustawą antynarkotykową). Tego szkodnika odpędza także bób, fasola oraz bez. Sąsiedztwo korzystne dla ziemniaków to też kapusta, szpinak, kukurydza, czosnek. Niekorzystni sąsiedzi to z kolei ogórki, dynia, marchew, groch, seler i pomidory.
Sprawdź znakomite poradniki ogrodnicze z serii Tradycyjny Ogrod Ekologiczny
Sąsiedztwo roślin – Kapusta obok sałaty, szpinaku i buraka
Dobrym sąsiedztwem dla kapusty bywa sałata, szpinak, burak, ponieważ ocieniają one glebę, przez co jej powierzchnia jest wilgotniejsza i tym samym nieatrakcyjna dla lubiących słońce pchełek ziemnych, groźnego szkodnika siewek i rozsady. Korzystne dla kapusty jest też sąsiedztwo innych kapustnych, cebuli, fasoli, ogórków, kopru, ziemniaków. Z kolei, nie powinno się obok kapusty wysiewać i sadzić: rzodkiewki, marchwi i truskawek, a także pomidorów choć te odpędzają bielinki kapustniki. Ten szkodnik nie lubi też zapachu konopi (niestety dzisiaj uprawa tej rośliny jest zabroniona ustawą antynarkotykową) teoretycznie więc warto je sadzić przy kapuście.
 |
| Fasola dobrze rośnie w sąsiedztwie kopru |
Fasoli nie siej z cebulą, czosnkiem i kminkiem
Fasola dobrze czuje się w sąsiedztwie selera, pora, dyni, ogórka, kopru, grochu, szpinaku, kapustnych, truskawek, ziemniaków, także marchwi, pomidora, sałaty, rzodkiewki, pietruszki i rabarbaru. Fasola z kolei nie bardzo lubi sąsiedztwo, cebuli, czosnku i kminku.
Rzodkiewka z grochem i sałatą
Rzodkiewki nie należy wysiewać w pobliżu pomidorów i kapustnych. Korzystne sąsiedztwo to groch i sałata.
Buraki nie lubią ziemniaków, marchwi i szpinaku
Buraki nie czują się dobrze w bliskości ziemniaków, marchwi i szpinaku, z kolei lubią czosnek, endywię, cebulę, pora, kapustne, pomidory, koper, sałatę, rzodkiewki, seler, ogórka i truskawki.
Pietruszka nie lubi sałaty
Pietruszki nie należy siać koło sałaty, miłe zaś jej są pomidory, ogórki, rzodkiewki, szparagi.
Pomidor nie lubi kalarepy i rzodkiewki
Korzystne sąsiedztwo dla pomidorów to seler, cebula i pietruszka, zaś niekorzystne to kalarepa i rzodkiewki.
Ogórki siej z sałatą, selerem, kalarepą i rzodkiewką
 |
| Ogórki nie lubią przy sobie ziemniaków i pomidorów |
Ogórki nie lubią przy sobie ziemniaków i pomidorów, a chętnie widzą obok sałatę, selera, kalarepę i rzodkiewkę.
Sałata nie lubi pietruszki
Sałata nie lubi przy sobie pietruszki, korzystne dla niej jest zaś sąsiedztwo rzodkiewki, kopru, marchwi i kapustnych.
Seler lubi fasolę – sąsiedztwo roślin
Korzystne dla selera jest sąsiedztwo fasoli, a niekorzystne pora, bobu i ziemniaków.
Groch nie lubi roślin cebulowych
Groch dobrze znosi sąsiedztwo fasoli, marchwi, selera i rzodkiewki, niekorzystne sąsiedztwo to rośliny cebulowe.
 |
| Warto sadzić czosnek w truskawkach i poziomkach |
A na szarą pleśń…
Bardzo popularną regułą allelopatyczną powszechnie stosowaną w ogrodach jest sadzenie czosnku, a także cebuli, w rzędach truskawek, poziomek. Rośliny te ograniczają porażenie szarą pleśnią.
O prawidłowym płodozmianie, uprawie współrzędnej i dobrym sąsiedztwie roślin przeczytacie w poradniku: 300 ekosposobów na szkodniki i choroby
Zbigniew Przybylak
Odpowiedź była opublikowana w Ekologicznym Poradniku Księżycowym 2008.
4 komentarze
No i świetnie:) właśnie o coś takiego mi chodziło – krótko i na temat 🙂
Kurcze a ja ściągnęłam sobie tabelkę z „Działkowca” że pory lubią seler i tak zaplanowałam grządkę.
To w końcu lubią się czy nie?
Seler uwielbiają pomidory od lat uprawiam pomidory z selerami i jest super!
Cieszymy się, że wykaz jest pomocny… a jeszcze więcej informacji – wraz z przejrzystymi tabelkami można zaleźć w książce „300 ekosposobów na szkodniki i choroby”